Kahramanmaraş merkezli iki büyük depremden 11 il fiziksel olarak etkilendi. Yaşanan felaketin ardından ülkede deprem uzmanları yakından takip ediliyor. Vatandaşlar merak ediyor. Bir sonraki depremler nerelerde olabilir? Türkiyede deprem açısından en riskli ve en güvenli il ve ilçeler hangileri. Prof. Dr. Naci Görür vatandaşlar tarafından takip ediliyor. İşaret edilen noktalardan bir tanesi de Marmara Bölgesi. İstanbul hakkında tartışmalar sürüyor. Prof. Dr. Naci Görür İstanbul depremi hakkında yeni açıklamalarda bulundu. Bunun yanı sıra pek çok il hakkında açıklamlarda bulunurken pek çok soruya yanıt getirdi. Prof. Dr. Naci Görür röportaj gerçekleştirdi. İşte deprem hakkındaki soruların cevabı.

İstanbul'un en sağlam 3 ilçesi?

''İstanbul'da zemin itibariyle sağlam yerler genellikle Anadolu Yakası diye söylenebilir. Sahile yakın kesimler değil de iç kesimler göreceli olarak daha sağlam denilebilir. İstanbulda çok çürük zemin yok yaygın olarak fakat kimi yerlerde bu durum mevcut.''

İstanbul depreminin şiddeti hakkında tahmiminiz nedir?

''Depremin şiddetini halk merak ediyor ama sanıyorum doğru olan soru İstanbulda beklenen depremin büyüklüğü nedir? Şiddetle büyüklük arasında fark var. Depremin büyüklüğü o depremde açığa çıkan enerji miktarı ile ölçülür. İstanbul'da olabilecek depremin büyüklüğü min. 7.2 maksimum 7.6'dır.''

Geçmişte olduğu gibi yine tsunami bekleniyor mu?

''Marmara bölgesinde 7 ve üzeri gerçekleşen depremlerde tsunami her zaman olmuştur. 1509 yılında tsunami dalgalarının dalga boyu 10 metreyi aşmıştır.''

İstanbulda depremin önümüzdeki bir yıl içinde olabilme ihtimali yüzde kaçtır?

''Her an olabilir.. Bir yıl değil de şöyle düşünmek lazım. Parsons ve diğerleri bir araştırma yaptı. Dünya bilim adamlarının da kabul ettiği bir tezdir. O çalışmaya göre Marmara Bölgesinde 1999 yılından itibaren her an olmak kaydıyla İstanbul'da, Marmara Bölgesinde 7'den büyük bir depremin olma ihtimali yüzde 62. Şimdi bu oran çok büyük bir olasılıktır. Bunun + - 15 senesi var. Öyle olunca da bu 99 dan itibaren düşünüldüğünde 23 senede Marmara depreminde deprem oluşturacak faydaki stres birikimi de arttığı için deprem olma zamanı artık öne çekilmiş olabilir. Hiç kimse diyemez 1 senede olma ihtimali 3 senede olma ihtimali vs.. İstanbulda deprem olma olasılığı çok da uzak değil.''

İstanbuldaki yüksek gökdelenler depremi atlatabilirler mi?

''Tabi bu inşaatçı sorusu. Ben haddimi bilerek konuşmak isterim. İnşaat mühendislerinin açıklamalarını biliyorum. Bu gökdelenlerin hangi yönetmeliği göre kontrol edildiğini, deprem dirençli olup olmadıklarını bilemediklerini söylüyordu. Bu bizi endişeye sokuyordu. Bu binaları yapan firmaların gerekli önlemleri almış olmaları gerektiğini düşünüyorum, aksi felaket olur. Bu kadar büyük binaların deprem güvenliği olmadan yapılmış olması akıl alır gibi olmaz. O yönden bu gökdelenlerin sorun teşkil etmeyeceklerini düşünüyorum ama İstanbul'da bu kadar büyük gökdelenlerin olmasını doğru bulmuyorum.''

Beklenen depremde istanbuldaki binaların yüzde kaçı yıkılır?

''İstanbulda Kiptaş'ın söylemlerine göre yüzde 75'i depreme karşı dayanıksız diyor. Ki bu aşağı yukarı 1 milyon 200 bin bina. Bu binaların yüzde 75'i deprem dirençli değil diyor. Bu çok korkutucu bir rakam. Böyle bir yapı stoğu içerisindeki yıkım elbette ki fazla olabilir. Belediyenin yaptığı çalışmada söyledikleri en az 60 bin bina ağır hasar görür diyorlar. Diğerleri de hasar görür de orta hasar şeklinde olur. Yani 60 bin bina korkunç bir şey. Geçen yaşadığımız felakette bile bu kadar bina sayısı önümüze gelmedi.''

Ankarada deprem riski yüksek mi?

''Hayır değil, Ankara'nın merkezinden çok yakınından geçen aktif faylar pek mevcut değil. Biraz Kuzeyinde Kuzey Anadolu'nun olduğu bölgelerde fay hatları var. Ankara kendi tehdit altında değil lakin ancak komşunun depremlerini hisseder.''

İstanbul depreminden hangi şehirler etkilenir?

''Marmara'nın kuzeyinde ve güneyindeki bütün kentler etkilenir. Kuzey kentler özellikle buralar daha ciddi etkilenir. Güney alanlar da bundan etkilenir elbette.''

Kayseri'de depremler oluyor. Büyük bir depremin habercisi midir?

''Öyle haberci öncü arkacı bunu bilmiyoruz ama Kayseride olan depremlerin önemliğ bir kısmı bizim ecemiş fayı dediğimiz bu fayla ilgilidir. O volkanların bulunduğu yerden geçer. Zaten volkanların oluşumunda da ecemiş fayının önemli bir rolü olmuştur. Bu fay zonu pek aktif bir fay zonu değildir. Deprem üretir ama uzun zamandır küçük depremler geniş aralıklarla üreten bir faydır. Çok tehlikeli gözükmüyor ama jeolojik dönemlerde aktivitesi yüksek olan bir faydır. O fay aynı zamanda bizim nükleer enerji santralinin bulunduğu yere de yaklaşır. Akkuyu enerji santraline. Ama dediğim gibi çok aktif olan bir fay değildir.''

Aydın - Nazilli arasında bir deprem olasılığı var mıdır?

''Vardır. Çünkü o büyük menderes grabeninin içerisinde. Her iki yanı aktif faylarla kesilmiş durumdadır. Dolayısıyla deprem olma potansiyeli yüksek bir yerdir.''

Eskişehirde deprem olasılığı var mı?

''Eskişehirde de deprem oalsılığı vardır. Eskişehir fayı vardır. O da aktif bir faydır. Dolayısıyla deprem olma olasılığı olan illerimzidedir.''

Bingölde beklenen deprem Maraş depremi kadar yıkıcı olur mu?

''Hayır olmaz. Bingöl ve çevresi Yedisu Fayı hattında deprem bekliyoruz. Bir de karlıova arasında deprem bekliyoruz. Boyutları 7 civarında bir deprem olacaktır. Maraş depremi gibi olmaz çünkü oralarda fazla kent hayatı yok. Öyle kalabalık nüfus ve yapı yok. Dolayısıyla Maraş depremleri gibi yıkıcı olmayacaktır.''

Balıkesir'de büyük deprem ihtimali var mı?

''Elbette var. Balıkesir ciddi bir deprem bölgesi. Marmara bölgesinde stres birikimi buralarda zamanı geldiğinde deprem olma ihtimali yüksek. O nedenle bekliyorum orada da. Lakin bu hemen olacak yarın olacak değil. Bu bölge de bir deprem bölgesi bunun için uyarıyı yapıyoruz bölgeyi depreme dirençli hale getirin.''

Depremlerin HAARP tarafından tetiklendiği iddialarına ne diyorsunuz?

''Yok tamamen palavra. Öyle bir şey yok. Onu ben bir ara açıklamıştım. HAARP diye bir şey var Amerikada. Doğa olaylarını silah gibi kullanma. Değişik maksatlarda bunlar olabilir. Ama depremde belirli fay hatlarını bizzat tetikleyerek bunların harekete geçmesini o yöntemlerle sağlamak mümkün değil. Dolayısıyla bunlar birer komplo teorileridir.''