İstanbul'da yüksek kira ücretlerinin sebeplerinden biri, 500 bin konutun boş kalmasıdır. Bu durum, yatırım amaçlı satın alınan evlerin, gurbetçilerin veya yabancıların ikamet etmediği, hatta miras sorunu yaşanan evlerin arz sorununa yol açmaktadır. Bu boş evlerin yaklaşık 50 bin tanesi ise piyasanın yükselmesini bekleyen fırsatçılara aittir ve %25 kira sınırından memnun değillerdir. Evini kiraya vermeyenlere daha yüksek vergi uygulanması, çözüm için önemli bir adım olabilir.
Hayalet Evler: Kiralanmayan ve Boş Tutulan Evler
Son günlerde sıkça gündeme gelen hayalet evler, vatandaşların canını oldukça sıkmaktadır. Kiraya verilmeyen ve boş kalan evler sektörde "hayalet ev" olarak adlandırılmaktadır. Bazı vatandaşlar, yatırım amacıyla ev satın alıp kiraya vermemekte, bazıları ise piyasanın yükselmesini beklemektedir. Bu durum, kiralık ev arzını sıkıntıya sokmaya başlamıştır. Yabancı vatandaşlar, gurbetçiler, tatil için ayrılan evler, miras yoluyla kalan evler, çocuklarını evlendirmek için hazırlık yapanlar, gayrimenkulü yatırım aracı olarak görenler ve beklemekte olanlar tarafından boş evler oluşturulmuştur. Hayalet ev olarak adlandırılan bu konutlar, kira artışlarını da tetiklemektedir. Sektör temsilcilerine göre, hayalet evlerin yaklaşık %10'u (yaklaşık 50 bin adet) fiyatların yükselmesini bekleyen fırsatçıların elindedir. İstanbul'da boş ev sayısı giderek artmaktadır. Yüzde 25 zam sınırından memnun olmayan, tahliyeden korkan ve piyasanın yükselmesini bekleyen mülk sahipleri evlerini boş tutmayı tercih etmektedirler.
"Kiracıyı Çıkartamam, Boş Kalsın Daha İyi" Düşüncesi
İstanbul'da 500 binden fazla boş ve hayalet konut olduğu tahmin edilmektedir. Kanada, İrlanda ve İspanya gibi birçok ülkede boş evlere cezalar uygulanmakta veya yüksek vergiler alınmaktadır. İstanbul'daki emlakçılar, sıklıkla hayalet evlerle karşılaştıklarını ifade etmektedirler. Evlerini kiraya vermeyi tercih etmeyenler arasında "'Zam sınırı var, neden kiraya vereyim?" diyenler de bulunmaktadır. Evlerini boş tutarak, ilerleyen aşamalarda piyasanın yükselme ihtimalini öngören kişi sayısı da oldukça fazladır. Kiracıyı çıkartamayacakları için evlerini boş bırakmanın daha iyi olduğunu düşünenler, evlerini kiraya vermemektedirler. Birden fazla evi bulunanlar da beklemeyi tercih etmektedirler. Yabancı vatandaşlar da genellikle yılda sadece 1-2 ay evlerini kullanmaktadırlar, kalan aylarda evler boş durmaktadır. Bu durumda, binlerce insanın konut aramasıyla birlikte binlerce hayalet konut da bulunmaktadır.
Mülk Sahipleri Temmuzu Bekliyor
Devlet, fahiş kira artışlarının önüne geçmek için son dönemde birçok düzenleme yapmıştır. Ancak bu düzenlemelere takılmak istemeyen ev sahipleri, daha fazla kazanç elde etme peşindedirler ve farklı yöntemlere başvurmaktadırlar. Kiraya verilmeyen ve boş bırakılan evlerin piyasada arz sıkıntısı oluşturduğunu belirten Tüketici Konfederasyonu (TÜKONFED) Başkanı Aydın Ağaoğlu, ev sahiplerinin temmuzu beklediğini belirtmiştir. Evlerini boş tutarak hem yüksek kira ücreti almayı hem de sürenin dolmasını bekleyerek evlerini kiraya vermeyi planladıklarını düşünmektedirler. Bu durumda, kiralık ev bulmak zorlaşmakta ve fiyatlar artmaktadır.