Milli Eğitim Bakanlığı’nın geçtiğimiz günlerde duyurduğu açıklamaya göre, 4+4+4 şeklinde uygulanan 12 yıllık zorunlu eğitim sisteminde değişiklik yapılması planlanıyor. Özellikle liselerdeki zorunlu 4 yılın yeniden düzenlenmesi gündemde. Bu değişikliklerin hayata geçmesi halinde öğretmen norm kadroları doğrudan etkilenecek, atamalarda branşlara ayrılan kontenjan sayılarında da farklılıklar yaşanacak.
Masadaki Alternatif Modeller
2+2 Formülü: Bu modele göre zorunlu eğitim süresi 2 yıl kısaltılacak ve toplamda 10 yıla indirilecek. 11. ve 12. sınıflar ise isteğe bağlı hale getirilecek. Öğrenciler isterlerse liseyi son iki yıl da okuyabilecek, istemeyenler ise zorunlu olmadan bu süreci tamamlamış olacak.
3+1 Formülü: Bir diğer seçenek olan bu modelde, zorunlu eğitim süresi 3 yıl kısaltılarak 9 yıla düşürülecek. Üniversiteye gitmek isteyen öğrenciler için 12. sınıf zorunlu olacak, diğer öğrenciler için isteğe bağlı tutulacak.
Atamalara Yansıyacak Etki
MEB, 2026 Ocak ayında 15 bin öğretmen atama sürecini tamamlayacağını, ardından 10 bin öğretmen ataması için yeni bir süreç başlatacağını duyurdu. Ancak bu 10 bin öğretmenin doğrudan atanması yerine, 14 ay sürecek Milli Eğitim Akademisi’nde hazırlık eğitimi alması planlanıyor. Zorunlu lise eğitiminin kısalması halinde, kontenjan dağılımlarının özellikle lise branşlarında daralacağı ifade ediliyor.
Geçmişte Hangi Branşlar Etkilenmişti?
2012-2013 eğitim öğretim yılında yürürlüğe giren 4+4+4 düzenlemesiyle zorunlu eğitim 12 yıla çıkarılmış, ilkokul süresinin 5 yıldan 4 yıla düşürülmesi sonucunda sınıf öğretmenlerinin yaklaşık %20’si norm fazlası durumuna düşmüştü. Buna karşılık ortaokul süresinin uzaması, branş öğretmenlerine olan ihtiyacı artırmıştı.
Bu Kez Lise Branşları Ön Planda
Yeni düzenlemenin liselerde zorunlu eğitim süresini kısaltması halinde, özellikle şu alanlarda öğretmen ihtiyacının azalabileceği değerlendiriliyor:
Fizik
Biyoloji
Kimya
Türk Dili ve Edebiyatı
Coğrafya
Tarih
Lise Matematik
Felsefe
Lise Meslek Dersleri